15 czerwca o godz. 12 na Zamku Królewskim w Warszawie odbędzie się uroczysta Gala 41. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”. Wyróżnienia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczone zostaną wybitnym przedstawicielom środowiska kultury tradycyjnej. Tego samego dnia o godz. 19 w Ogrodach Zamku Królewskiego odbędzie się plenerowy Koncert laureatów oraz Wieczór tańca.
Nagroda, której patronem jest Oskar Kolberg – etnograf, folklorysta, kompozytor, ustanowiona została w 1974 r. przyznawana jest w sześciu kategoriach: 1. dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego, 2. dla twórców za pisarstwo ludowe, 3. dla kapel ludowych, 4. dla zespołów folklorystycznych, 5. dla badaczy, naukowców i animatorów, 6. nagroda honorowa dla instytucji i organizacji społecznych zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej, działających w kraju i zagranicą. Od początku jest przyznawana pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Organizację konkursu sprawuje Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu i jego oddziałem – Muzeum im. O. Kolberga w Przysusze. Fundatorami nagród finansowych są Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło w Warszawie oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego. Laureaci otrzymają Medale im. Oskara Kolberga według projektu Anny Jarnuszkiewicz oraz pamiątkowe dyplomy. Partnerami nagrody są Program 2 Polskiego Radia oraz Stowarzyszenie Twórców Ludowych.
Laureatami 41. edycji Nagrody zostali:
- Zofia Charamut – śpiewaczka kurpiowska – Wolkowe, pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie,
- Maria Chrostek – artystka kurpiowska w dziedzinie plastyki obrzędowej, tkactwa, wycinankarstwa – Tatary, gm. Kadzidło, pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie,
- Stanisław Kwaśny – rzeźbiarz – Meszna, gm. Wilkowice, pow. bielski, woj. śląskie,
- Jan Wilczek – wykonawca kierpców, pasów bacowskich i juhaskich, skrzypek – Bukowina Tatrzańska, pow. tatrzański, woj. małopolskie,
- Mieczysław Zawadzki – rzeźbiarz – Łuków, woj. lubelskie,
- Maria Kazimiera Sarnacka – poetka ludowa – Dołhobrody, gm. Hanna, pow. włodawski, woj. lubelskie,
- Kapela Braci Byrtków – Pewel Wielka, gm. Jeleśnia, pow. żywiecki, woj. śląskie,
- Zespół Folklorystyczny „Folusz” z Giedlarowej – pow. leżajski, woj. podkarpackie,
- Zespół Regionalny „Magurzanie” z Łodygowic – pow. żywiecki, woj. śląskie,
- Małgorzata Kiereś – góralka z Istebnej, etnografka w Muzeum Beskidzkim w Wiśle, badaczka, dokumentalistka i popularyzatorka kultury górali beskidzkich, prowadzi warsztaty i seminaria dla instruktorów zespołów, jurorka w konkursach folklorystycznych – Istebna, pow. cieszyński, woj. śląskie,
- prof. Anna Szyfer – etnografka i dialektolożka, badaczka tradycyjnej kultury ludowej Warmii i Mazur, od 1984 r. związana działalnością naukową i dydaktyczną z Instytutem Etnologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Poznań, woj. wielkopolskie,
- Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu – Szydłowiec, woj. mazowieckie.
Podczas uroczystości na Zamku Królewskim po raz drugi wręczony zostanie dyplom dla Ambasadora Kultury Tradycyjnej. Trafi on w ręce przedstawiciela samorządu, który w ostatnim roku troszczył się o rozwój kultury tradycyjnej w swoim regionie.
Wieczorem, o godz. 19 w Ogrodach Zamku Królewskiego, po raz pierwszy w 41-letniej historii Nagrody im. Oskara Kolberga, laureaci zaprezentują się podczas wyjątkowego plenerowego koncertu w specjalnym repertuarze. Melodie pasterskie z Żywiecczyzny, zabawy i tańce lasowiackie oraz taniec i śpiew Beskidu Żywieckiego to tylko niektóre atrakcje plenerowego koncertu. W regionalnych strojach i z oryginalnymi tradycyjnymi instrumentami wystąpią członkowie Kapeli Braci Byrtków, Zespół Folklorystyczny „Folusz” z Giedlarowej oraz Zespół Regionalny „Magurzanie” z Łodygowic. W trakcie koncertu, którego wodzirejem będzie znany podhalańczyk Krzysztof Trebunia-Tutka, odbędzie się wspólny Wieczór tańca, podczas którego na specjalnej, drewnianej podłodze będzie można nauczyć się regionalnych tańców i zabaw. Całość zakończy widowisko z obrzędami sobótkowymi: kadzenie prosa, skoki przez ogień, puszczanie wianków i poszukiwanie kwiatu paproci animowane przez zespół „Górniacy” z Kolbuszowej Górnej. Koncert organizowany jest przez Instytut Muzyki i Tańca oraz Stołeczną Estradę. Wstęp na koncert jest bezpłatny. Wejścia do Ogrodu Dolnego Zamku Królewskiego znajdują się od strony ul. Grodzkiej i wprost z bulwarów wiślanych od Wybrzeża Gdańskiego.
Więcej informacji o Nagrodzie (o jej patronie, misji, historii, organizatorach, towarzyszących wydarzeniach) oraz przede wszystkim o jej laureatach z lat 1974–2016 znajduje się na stronie www.nagrodakolberg.pl. Strona o charakterze bazy danych zawiera materiały biograficzne sukcesywnie aktualizowane i uzupełniane o fotografie, filmy, nagrania dźwiękowe przedstawiające laureatów, ich prace i osiągnięcia.