W piątek 22 września o godz. 16.00 na inaugurację 65. Jubileuszowego Sezonu Artystycznego 2017/2018 Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny, w ramach Galowego Koncertu A to Polska właśnie, odbędzie się premiera choreografii z regionu Spisza (chor. Maria Wnęk). Spektakl realizowany jest we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu Zamówienia choreograficzne 2017.
O projekcie:
Nadrzędnym celem projektu jest wzbogacenie repertuaru Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny o choreografię, która opiera się na motywach autentycznego folkloru Spisza. Kompozycja ta jest brakującym ogniwem w programie tańców góralskich Zespołu „Śląsk”, dlatego jej realizacja będzie pewnego rodzaju spoiwem dla artystycznej prezentacji tego regionu.
Założeniem projektu jest wierne odtworzenie spiskich tańców, oparte na unikatowym folklorze spiskim. Region ma wyjątkowy charakter, gdyż Spisz jest krainą, która do dziś zachowała pewną odrębność i różni się nieco od sąsiednich: pienińskiej i podhalańskiej. Z punktu widzenia etnografii, w kulturze mieszkańców Spisza można odnaleźć elementy węgierskie, niemieckie, słowackie, polskie, wołoskie. Spisz należał do monarchii austro-węgierskiej. Językiem urzędowym był węgierski, kazania księża głosili po słowacku, a lud zamieszkujący te ziemie mówił gwarą góralską.
Mimo niewielkiego obszaru jaki zajmuje, na polskim Spiszu wyodrębnia się trzy odmiany (subregiony) o charakterystycznej gwarze i stroju ludowym: jurgowska, kacwińska i trybska. W gwarze spiskiej zaliczanej do gwar małopolskich występują liczne madziaryzmy i słowakizmy, których źródłem była administracja szkolna i kościelna. Sąsiedztwo górali spiskich z Niemcami oraz Rusnakami sprawiło, że w słownictwie górali spiskich są także wpływy słownictwa rusińskiego i niemieckiego. Spisz jest prawdziwą mozaiką stylów, języków i upodobań, która jest unikatowym tworem w skali kraju.
Spisz
Jest to region niejednolity etnograficznie, leżący w granicach dwóch państw: Polski
i Słowacji. Do polskiej części należy tylko 14 miejscowości: Trybsz, Nowa Biała, Dursztyn Krempachy, Frydman Falsztyn, Niedzica, Kacwin, Łapsze Niżne, Łapsze Wyżne, Łapszanka, Rzepiska, Czarna Góra i Jurgów. Każda z tych miejscowości ma coś co tylko ją charakteryzuje, np. część stroju, parzenice, uczesanie, gwarę. Tutaj jak najbardziej sprawdza się przysłowie: „Co wieś – to inna pieśń”.
Choreograf
Od lat współpraca z wybitnymi autorytetami w dziedzinie kulturoznawstwa jest dla Zespołu „Śląsk” gwarantem realizacji spektakli na najwyższym poziomie artystycznym. Dlatego też kierownik artystyczny Kazimierz Ratajczak oraz kierownik baletu Jarosław Świątek wybrali do tego przedsięwzięcia wybitną specjalistkę: Marię Wnęk – uznaną choreografkę, specjalizującą się w wymienionych regionach Polski. To etnografka, regionalistka, muzykolożka, tancerka i śpiewaczka oddana bez reszty swoim ideałom regionalizmu spiskiego, ceniona w świecie artystycznym tego regionu, rozsławiająca dobre imię Spisza i Krempach w całej Europie.
Misja
Misją spektaklu jest kreowanie przestrzeni dla dialogu z dziedzictwem regionu, dynamiką jego dziejów, wielokulturowością, dorobkiem kulturalnym i artystycznym, w celu głębszego poznania tego regionu.
Do pobrania:
Wykonawcy
Wykonawcami spektaklu są artyści Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny
Opracowanie muzyczne „Tańców z regionu Spisza” – Przemysław Marcyniak
Koncertem dyryguje – Mirosław Maciej Banach
Dyrekcja
Dyrektor Zespołu – Zbigniew Cierniak
Zastępca Dyrektora – Tomasz Janikowski
Kierownik Artystyczny – Kazimierz Ratajczak
Kierownik Orkiestry – Danuta Smyła
Kierownik Chóru – Krzysztof Anczyk
Kierownik Baletu – Jarosław Świątek
Spektakl zrealizowany we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu Zamówienia choreograficzne 2017.