23 sierpnia 2020 roku o godz. 18.00 w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie odbędzie się koncert z okazji 150-lecia urodzin Zygmunta Stojowskiego w ramach cyklu Jubileusze kompozytorów polskich w Łazienkach Królewskich.
Wystąpią Tomasz Strahl (wiolonczela) i Agnieszka Przemyk-Bryła (fortepian). W programie znajdą się utwory Ignacego Jana Paderewskiego, Ludomira Różyckiego i Zygmunta Stojowskiego. Koncert poprowadzi Maxymilian Bylicki.
Wstęp na koncert jest możliwy na podstawie bezpłatnych zaproszeń po rezerwacji pod adresem muzyka@imit.org.pl. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc decydować będzie kolejność zgłoszeń.
Organizatorem koncertu jest Instytut Muzyki i Tańca ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Serdecznie zapraszamy!
8 kwietnia 2020 roku przypadła 150. rocznica urodzin Zygmunta Stojowskiego, który przyszedł na świat w 1870 roku w Strzelcach na Kielecczyźnie, a zmarł 5 listopada 1946 roku w Stanach Zjednoczonych.
Kompozytor, pianista i pedagog szeroko rozpoznawalny poza Polską, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, gdzie bardzo zasłużył się dla amerykańskiego szkolnictwa muzycznego. Muzyka Stojowskiego jest tam niezmiennie popularna. Tajemnicę jej powodzenia niektórzy znawcy upatrują w podobieństwie do muzyki Rachmaninowa, który był prawie rówieśnikiem Stojowskiego. Także życiorysy obu muzyków wykazują pewne podobieństwa.
Ważną rolę w karierze Stojowskiego odegrała matka – Maria Stojowska z Bogdeńskich. Była jego pierwszą nauczycielką gry na fortepianie. Prowadziła w domu salon muzyczny, odwiedzany przez międzynarodowe muzyczne sławy. Dzięki jej koneksjom towarzyskim młodziutki Zygmunt stał się protegowanym księżnej Marceliny Czartoryskiej, która zapewniła mu lekcje u cenionego profesora i kompozytora, Władysława Żeleńskiego.
Stojowski wychował się w Krakowie i ważne chwile w jego życiu związane były z tym miastem. Tu chodził do Gimnazjum Św. Anny (obecnie LO tzw. „Nowodworek”), tu święcił pierwsze triumfy jako pianista, tutaj też wykonywano jego pierwsze kompozycje i kibicowano mu, kiedy stawał do konkursu na studia w konserwatorium paryskim (120 kandydatów na 10 miejsc!).
W Paryżu został uczniem słynnego profesora fortepianu Louisa Diemera. Zachwycił swą grą Camille’a Saint-Saënsa tak, że ten wziął go „pod swoje skrzydła”. W 1891 roku był uczniem Ignacego Jana Paderewskiego, z którym pozostał w przyjaźni prawie pół wieku. Sztuki kompozycji uczył się u Leo Delibes’a.
Po ukończeniu konserwatorium koncertował w Paryżu, Londynie, Brukseli, Berlinie oraz Polsce. Wielkim wydarzeniem roku 1893 roku był przyjazd Stojowskiego do rodzinnego Krakowa. Prezentował tam utwory Bacha, Chopina i Liszta oraz swoje własne kompozycje, które – jak relacjonował ówczesny krytyk muzyczny Franciszek Bylicki – wzbudziły bardzo duże zainteresowanie, wśród nich szczególnie bardzo trudne technicznie humoreski, które artysta musiał kilkakrotnie bisować.
W 1905 roku Stojowski wyjechał na stałe do Stanów Zjednoczonych (w 1938 roku przyjął obywatelstwo amerykańskie). Uczył w Institute of Musical Art w Nowym Jorku, potem w Von Ende School od Music (obecnie University of the State of New York) a ok. 1918 roku założył własną szkołę. Organizował festiwale i kursy mistrzowskie, koncertował w wielu miastach Stanów Zjednoczonych, Kanady oraz w krajach Ameryki Południowej, grywając oprócz własnych dzieł koncerty Beethovena, Chopina, Liszta i Saint-Saënsa. Utwory Stojowskiego były wydawane przez wiodące firmy – C.F. Peters w Lipsku, J.H. Heugel w Paryżu, G. Augener w Londynie, G. Schirmer w Nowym Jorku.
Ignacy Paderewski zaproponował Stojowskiemu udział w tworzonym przez siebie pierwszym polskim rządzie – miał on objąć tekę Ministra Spraw Zagranicznych; ten jednak odmówił, argumentując, że bardziej przyda się dyplomatycznie w Ameryce. Założył Polish Institute of Arts and Letters, prototyp dzisiejszego Polish Institute of Arts & Sciences. Przez 20 lat działał w Fundacji Kościuszkowskiej. Stojowski był też jedną z osób zaangażowanych w ukrywanie i deponowanie polskiego złota narodowego, które wywieziono z Warszawy w 1939 roku.
Rząd Polski przyznał Zygmuntowi Stojowskiemu Order Polonia Restituta, Stany Zjednoczone wyróżniły go wieloma odznaczeniami (otrzymał m.in. Medal Zasłużonych).
(opracowanie biogramu: Hanna Szych, Instytut Muzyki i Tańca)
